Atatürk ve Hacıbektaş

Yurdumuzun kurtarıcısı Cumhuriyetimizin kurucusu Büyük Önder Mustafa Kemal ATATÜRK 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında yapılan “Sivas Kongresi” sonrasında 22-23 Aralık günleri Hacıbektaş’ı ziyaret etmiştir. Kayseri ve Mucur yolu ile 22 Aralık 1919 günü Hacıbektaş’a gelen M. Kemal Paşa, Çelebilere ait evde ağırlanmış ve konuk edilmiştir. Yurdu Düşman işgalinden kurtararak, tam bağımsız bir Türk devleti kurmak için ulusal kurtuluş savaşını başlatan Paşa, mücadelenin başarıya ulaşabilmesi için tüm Anadolu insanını bir amaç etrafında birleştirmek istiyordu. Bu bağlamda farklı etnik ve dinsel yapıdaki tüm insanlarla görüşmek ve konuşmak gerektiğini bilen Büyük Önder, Anadolu’nun önemli merkezlerinde Ulusal Toplantılar (Milli Kongreler) düzenlemiştir. İşte bunlardan birisi olan Sivas Kongresi, Bağısız Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda önemli bir nokta olarak karşımıza çıkmaktadır.
M. Kemal Paşa’nın Başyaveri M. Müfit Kansu bu ziyaretin nedenlerini şöyle açıklamaktadır; “Çünkü Hacıbektaş’a da uğranacaktı. Bu mühim bir merkezdi. Bütün Anadolu’daki üç, dört milyondan daha ziyade miktara bağlı olan Alevilerin merbut bulundukları Çelebi, Hacıbektaş kariyesinde oturmakta idi. O zaman Çelebi Cemalettin Efendi ve Dedebaba Postu Vekili Niyazi Salih Baba idi. Milyonlara varan Alevi-Bektaşiler, gerçi bitaraf bir vaziyette görülüyorsa da bunlar, Çelebi’nin Dedebaba Vekili’nin emir ve iradesine tabi olduklarından bu zat ile görüşmek, onları tarafımıza çekmek için gerekliydi ve hem de Çelebi ile Post Vekili arasında bir de ihtilaf vardı ki, bu da varidat getiren bir maddenin ve sairenin temliki ve hisseleri meselesi idi. Bunu da halletmek, her iki tarafıda memnun ederek anlaştırmak bizim içinde büyük kuvvet teşkil edecekti. Nitekim, Çelebi Cemalettin Efendi Birinci Büyük Millet Meclisi’nde mebus olmuş ve bir aralık Meclis Reis Vekilliği de yapmıştır. İcabı hal bunu yaptırmış olsa gerekir.” M. Kemal Paşa Hacıbektaş’a geldiğinde yanında bulunan kişiler şunlardı: Mazhar Müfit Bey (Kansu), Hüsrev Bey (Gerede), Rauf Bey (Orbay), Alfred Rüstem, Dr. Refik Bey (Saydam), Hakkı Behiç, Cevat Abbas (Gürer), Şeyh Fevzi Efendi, Muzaffer Kılıç ve Bedri Bey. Hacı Bektaş Veli Dergahı idari kadrosu da şu kişilerden oluşmaktaydı: 1) Kiler Evi Babası ve Postnişin Vekili: Niyazi Salih Baba, 2)Çelebi: Cemalettin Efendi, 3) Aş Evi Babası: Zeynel Baba, 4) Ekmek Evi Babası: Hacı Kerim Baba,  5) Mihmam Evi babası: A Muhtar Baba, 6)At Evi Babası: Fevzi Baba,  7) Dedebağı Babası: Arslan Baba, 8) Hanbağı Babası: Şükrü Baba, 9) Balım Evi Babası: Japon Hasan Baba. Misak-ı Milli (Ulusaland ) sınırları içindeki yurt topraklarını korumak ve kurtarmak amacındaki M. Kemal Paşa, düzenli bir ordu oluşturmak ve alınacak kararları, halkın içinden gelen temsilcilerin alabileceği bir meclisin temelini oluşturmak için, ‘Ulusal Toplantılar’ düzenlemekteydi. Çünkü O, dağınık güçlerin birleşerek daha büyük bir güç oluşturabileceklerine ve alınacak kararların, yine bu kararları uygulayacak olan milletin kendisi tarafından alınması gerektiğine inanıyordu. Nitekim, daha sonra çelebi Ahmet Cemalettin Efendi’ye çekmiş olduğu telgraf metninde: “Yolculuğumuz sırasında görüp incelediklerimiz bizlere gerçek koruyucu ulu tanrının yardımıyla meydana gelen kutsal birliğimizin dayanağı olan ulusal örgütün kök salmış ulusun ve yurdun geleceğini kurtarmak için gerçekten güvenilir her güç ve erk durumuna gelmiş olduğunu sevinçle gösterdi. Dış durum, bu ulusal dayanç ve birlik yüzünden Erzurum ve Sivas Kongrelerinin ilkelerine göre ulusun ve yurdun yararına elverişli bir görünüm almıştır. Kutsal birliğimize, dayanç ve inancımıza güvenerek haklı isteklerimizin elde edileceği güne değin hiç yılmadan çalışılması ve bu bildirimizin köylere varıncaya dek duyurulması rica olunur.” Denilerek, ulusa duyulan inanç ve güvenç bir kez daha vurgulanmaktadır. M. Kemal Paşa’nın Hacıbektaş ziyareti tam anlamıyla amacına ulaşmıştır. Çünkü Hacıbektaş halkı ve Hacıbektaş’a gönül verenlerin Atatürk sevgisi, bunun en büyük göstergesidir. Her yıl 22 Aralık’da M. Kemal Atatürk’ün Hacıbektaş’a gelişi çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.

Atatürk’ün Hacıbektaş’a Geldiğinde Kaldığı Ev